هر کجا را که نگاه کنیم، می‌توانیم حضور فلزات را احساس نماییم. فلزات از مهم‌ترین عناصر تشکیل دهنده جهان محسوب می‌شوند و به شکل‌های مختلفی چون تسمه آلیاژی، فولاد آلیاژی ، ورق آلیاژی و … در م‌آید که هر کدام از آن‌ها، کاربرد خاصی دارند. امروزه در تمامی صنایع از فلزات استفاده‌های گوناگونی می‌شود و هر کدام از آن‌ها، در یک بخش مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما توجه داشته باشید که عواملی نظیر خستگی، می‌توانند طول عمر فلزات را به حداقل برسانند. البته نیازی به نگرانی نیست چرا که شما می‌توانید با چند اقدام ساده از خستگی فلزات جلوگیری کنید. در ادامه با آرسینکو همراه باشید تا با علائم و راه‌های جلوگیری از خستگی انواع فلزات بیشتر آشنا شوید.
خستگی فلزات به چه معنا است؟
گاهی از اوقات فلزات مختلف نظیر آهن بنا بر دلایلی نظیر عوامل فرساینده دچار خستگی و فرسایش می‌شوند. ایجاد ترک، شکاف، پوسیدگی و … از مهم‌ترین علائم خستگی انواع فلزها به شمار می‌آیند. در چنین شرایطی، باید اقدامات لازم را به عمل‌آورید تا بتوانید از آسیب دیدن بیشتر فلزات جلوگیری نمایید.
سطوح خستگی فلزات
برای آن که بتوانید از خستگی فلزات پیشگیری کنید و به طول عمر آن‌ها بیفزایید، بایستی اطلاعات کاملی از سطوح فرسایش و خستگی آن‌ها داشته باشید. به طور کلی، خستگی انواع فلزها در سه سطح خلاصه می‌شود که به شرح زیر است؛
۱-سطح اول
فلزات پس از مدتی که در معرض هوای آزاد و عوامل فرساینده و حتی فشار و وزن بالا قرار می‌گیرند، دچار ترک و شکاف‌های بسیار کوچکی می‌شوند. این نوع ترک و شکاف‌های بسیار ریز، در قسمت‌های حساس که بیشتر در معرض تنش و فشار هستند ایجاد می‌شوند. در چنین شرایطی، میزان مقاومت فلزات در برابر حرارت، فشار، تنش و سایر عوامل فرساینده کاهش می‌یابد.
۲-سطح دوم
در سطح دوم خستگی فلزات، ترک‌ها و شکافت‌ها به طور مداوم افزایش می‌یابند و سطح آن‌ها را می‌پوشانند. در این مواقع، استحکام و مقاومت لوله‌ها و فلزات مانند لوله گوشتدار ، لوله مانیسمان و … نصف می‌شود و عواملی نظیر ضربه و فشارهای نسبتاً سنگین، می‌توانند آن‌ها را دچار آسیب جدی کنند.
۳-سطح سوم
در سطح سوم، ترک و شکاف‌های بسیار کوچک فلزات به طور مداوم پیش روی نموده و بزرگ‌تر می‌شوند. در چنین شرایطی، استحکام و مقاومت فلز به حداقل می‌رسد و استفاده از آن‌ها برای پروژه‌های سنگین امکان‌پذیر نیست.
چگونه متوجه خستگی انواع فلزات شویم؟
چگونه متوجه خستگی انواع فلزات شویم؟ این سؤال ممکن است برای کاربران زیادی مطرح گردد؛ همانطور که در قسمت‌های قبل اشاره شد، یکی از مهم‌ترین نشانه‌ها و علائم خستگی انواع فلزها، ایجاد ترک‌های بسیار کوچک بر روی سطح آن‌ها است. علاوه بر آن، فلزات خسته و آسیب دیده مقاومت پایین‌تری در برابر فشار و وزن بالا از خود نشان می‌دهند و سریعاً دچار ترک و آسیب می‌شوند. لازم به ذکر است که عدم توجه به این علائم خستگی انواع فلزها، می‌تواند مشکلات و ضررهای سنگینی را به همراه داشته باشد.
میزان مقاومت فلزات در برابر خستگی
فلزات با توجه به خواص و خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی به شکل‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شوند مانند میلگرد ST37 و یا ورق ST52 و هر کدام از آن‌ها، میزان مقاومت خاصی در برابر خستگی دارند. اما عوامل دیگری نظیر میزان فشار و وزن، شرایط محیطی و اقلیمی، میزان ضخامت و نوع متریال بر روی مقاومت فلزات در برابر خستگی تأثیر گذارند. البته امروزه متخصصان با استفاده از دستگاه‌های مخصوص و پارامترهای خاص، میزان مقاومت فلزات در برابر خستگی را مورد بررسی و سنجش قرار می‌دهند.
راه‌های جلوگیری از خستگی انواع فلزات
برخی از فلزاتی که در ساخت پل‌ها، ساختمان‌ها و سایر پروژه‌های عظیم مورد استفاده قرار می‌گیرند، از ارزش و قیمت بسیار بالایی برخوردار هستند. از این رو، نمی‌توان این نوع فلزات را پس از خستگی تعویض نمود. البته نیازی به نگرانی نیست چرا که شما می‌توانید با استفاده از چند ترفند خاص، از خستگی فلزات جلوگیری کنید و به طول عمر آن‌ها بیافزایید. فراموش نکنید که استفاده اصولی از انواع فلزها در شرایط مطلوب، موجب کاهش ریسک خستگی و افزایش طول عمر آن‌ها می‌شود.
۱-استفاده از مواد و عایق‌های قوی
یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از خستگی انواع فلزها، استفاده از مواد و عایق‌های بسیار قوی است. عوامل فرساینده نظیر فشار، وزن، رطوبت و هوا می‌توانند طول عمر فلزات را کاهش دهند. از این رو، شما می‌توانید با استفاده از مواد مخصوص و عایق قوی، از خستگی آن‌ها جلوگیری کنید و طول عمر فلزها را به حداکثر برسانید.
۲-محافظت از فلزات دربرابر اشعه‌ها
برخی از اشعه‌ها نظیر فروسرخ و فرابنفش، می‌توانند موجب خستگی برخی از فلزها نظیر آلومینیوم شوند. به همین دلیل، متخصصان پیشنهاد می‌کنند که از فلزات در برابر اشعه‌ها محافظت نمایید تا بتوانید طول عمر آن‌ها را افزایش دهید. البته اشعه‌ها در برابر برخی از فلزات و آلیاژها عملکرد ضعیفی دارند و نمی‌توانند به آن‌ها آسیبی وارد نمایند.
۳-استفاده از برنامه دقیق تعمیر و نگهداری فلزات
تعمیر و نگهداری، از مهم‌ترین اقداماتی است که می‌تواند از خستگی فلزات جلوگیری نماید. کاربران می‌توانند با آنالیز و بررسی دقیق سطح و عمق فلزها، از وضعیت فعلی آن‌ها مطلع شوند و در صورت لزوم برای انجام تعمیرات آن‌ها اقدمات لازم را به عمل آورند.
کلام آخر
همانطور که اشاره شد، خستگی فلزات می‌تواند یک رویداد خطرناک برای پروژه‌های سنگین به شمار آید. از این رو، برای جلوگیری از این مشکل و افزایش هزینه پروژه بایستی به نکات ذکر شده توجه بسزایی داشته باشید. فراموش نکنید که رعایت اصول نگهداری و عایق‌بندی فلزات، می‌تواند سبب جلوگیری از فرسایش آن‌ها گردد. برای افزایش طول عمر فلزاتی چون میلگرد ST37 ، می‌توانید با افراد با تجربه و کاربلد در این زمینه نیز مشورت فرمایید.