به طور کلی در صنعت، از انواع لوله‌ها استفاده می‌شود. این لوله‌ها نقش و وظایف خاصی را در قسمت‌های مختلف پروژه‌های صنعتی بر عهده دارند. این کاربرد مختص به صنعت نبوده و در عمران، شهر‌سازی و تمامی قسمت‌های ساخت و سازی می‌توانند کاربردی باشند. لوله مانیسمان یا لوله بدون درز، لوله‌هایی هستند که بدون هیچگونه نشت و درزی از خط تولید کارخانجات فولاد خارج می‌شوند. اگر برای شما اهمیت دارد که لوله مانیسمان چیست؟ یا به هر دلیلی سر و کارتان به این موضوع مرتبط می‌شود، در این پست با ما همراه باشید.
توضیحات اولیه در مورد لوله مانیسمان یا لوله بدون درز
به طور کلی لوله‌های فولادی، یعنی جنس مواد تشکیل دهنده آن از فولاد باشد، به دو دسته لوله درزدار و لوله بدون درز یا اصطلاحا seamless نامیده می‌شوند. بسته به استحکام و نیاز بشر در زندگی‌اش، در قسمت‌های مختلف زندگی خود یعنی همان پروژه‌های ساخت و ساز، از هر‌کدام از این لوله‌ها به شکل بهینه و استانداردی استفاده می‌کند.
تفاوت این دو در واقع درزدار و بدون درز بودن آن است، اما در بسیاری از شرایط مختلف احتمال محاسبات مهندسی را می‌توانند در ابعاد گسترده‌ای تغییر داده و عامل اصلی اولین و آخرین خطای محاسباتی مهندس پروژه باشند.
این موضوع برای کارفرمایان و مالکین پروژه بسیار ناراحت کننده و پر خسارت می‌تواند تمام شود. پس قبل از اقدام به خرید لوله مورد نیاز پروژه خود، پیشنهاد می‌شود تا از کارشناسان زمینه فولاد و آهن آلات، مشاوره بگیرید تا از جزئیات فنی برنامه بیشتر در جریان باشید و هرگونه احتمال ریسکی را به حداقل خود برسانید.
پیشنهاد ما به شما، کارشناسان فعال و با تجربه شرکت آرسینکو می‌باشد. شما در هر زمان و از هر نقطه از کشور عزیزمان ایران می‌توانید با استفاده از شماره‌های درج شده در بخش پایینی صفحات وب سایت رسمی آرسینکو، و یا بخش تماس با ما این شرکت، یا با کارشناسان ما تماس گرفته، و یا به دفتر مرکزی شرکت مراجعه کرده تا از نزدیک شما را با انواع تست مورد نیاز پروژه‌تان و دیگر محصولات دور از ذهن‌تان آشنا کنیم.
این فرآیند کمک شایانی به دیدگاه شما در حل مسئله پیش رویتان می‌گذارد و دست شما را باز‌تر از قبل می‌کند. بنابراین پیشنهاد می‌شود تا قبل از خرید خود حتما مشاوره بگیرید تا هم قیمت دقیق محصولات مورد نظرتان را کسب کنید، و هم از گزینه‌های روی میزی که از آن‌ها غافل هستید، مطلع شوید.
توضیحاتی در مورد تاریخچه لوله مانیسمان
در آغاز صنعت جدید، مانیسمان یک پیشرفت تکنولوژی بود. آقایان راینهارد و Max Mannesmann دو برادر آلمانی بودند که برای اولین بار فرآیند نورد تولید لوله‌های بدون درز را در کارخانه پدریشان رسما استارت زدند(نام کارخانه Remscheid).
پس از سال‌ها کار و توسعه، آن‌ها یک درخواست ثبت اختراع در سال 1885 ثبت کردند. سر انجام در سال 1886 حق ثبت اختراع اعطا شد و نورد اولین لوله فولادی بدون درز آغاز شد.
با این حال، تا دهه 1890 بود که برادران با اختراع فرآیند pilger-rolling به آخرین پیشرفت فنی خود دست یافتند، که مفهوم آن‌ها را به یک چشم انداز واقعاً قابل فروش تبدیل کرد که اساس موفقیت آن‌ها بود.
متعاقباً ترکیب پیلگر نورلینگ و سوراخ کردن نورد در سراسر جهان به عنوان “فرایند Mannesmann” شناخته شد. این پتانسیل جدید را در بسیاری از زمینه های فناوری ایجاد کرد و در دهه‌های بعد انقلابی را در زمینه صنایع مهندسی، لوله کشی و ساخت وسایل نقلیه به همراه داشت.
مراحل تولید لوله مانیسمان
همانند دیگر مقاطع فولادی دیگر، لوله‌های مانیسمان نیز طی فرآیند‌هایی از خط تولید خارج می‌شوند. شاید این موضوع برای شما هم جذاب باشید، پس با ما همراه باشید.
لوله‌های مانیسمان به روش سنبه‌کاری چرخشی، از میلگردهای گداخته تولید می‌شوند و هیچگونه درزی بر روی بدنه آن‌ها وجود ندارد. به همین علت استحکام و مقاومت لوله‌های بدون درز بیشتر از لوله‌های درزدار است.
اما به طور کلی لوله بدون درز مانیسمان از فرآیند‌های، نیروهای گریز از مرکز، عبور از زره، غلطک، کشش و حرارت تولید می‌شوند.
به طور معمول فرآیند تولید لوله های بدون درز به دو روش ریخته گری گریز از مرکز و عملیات حرارتی و اکستروژن شمش های فولادی انجام می پذیرد. در عملیات حرارتی در ابتدا به گرم نمودن یک قطعه شمش اقدام نموده تا شمش مورد نظر گداخته شود.
سپس با وارد ساختن میله ای نوک تیز به مرکز قطعه شمش، فرآیند تولید لوله بدون درز انجام می گیرد. در مرحله بعد و به منظور به دست آوردن طول، قطر و ضخامت مدنظر، با استفاده از غلطک های مخصوص، به کشش و نورد لوله ها مبادرت می ورزند.
پس از طی این مراحل و رسیدن به ابعاد و اندازه های مورد نظر، با استفاده از آب، مرحله سرد کردن صورت می پذیرد. از استانداردهایی که غالبا برای تولید و ساخت لوله مانیسمان مورد استفاده واقع می شود، استانداردهای نفت و گاز API 5L و استاندارد ASTM با مشخصات A53 و A106 می باشد.
از طرف دیگر، قابلیت تولید لوله های بدون درز در ابعاد و اندازه های مختلف وجود دارد. بر این اساس و متناسب با فشار سیار و جریان، ضخامت لوله نیز افزایش پیدا می کند. لوله های مانیسمان با قطرهای کم به مرحله تولید می رسند، چرا که تولید این نوع لوله فولادی با قطر زیاد، فرآیند بسیار هزینه بر و در عین حال سخت و دشواری خواهد بود.
از چه آلیاژ‌های فولادی ای لوله مانیسمان تولید می‌گردد؟
در این بخش به بررسی انواع لوله مانیسمان از نظر گرید فولادی مورد استفاده در آن می‌پردازیم و آن‌ها را به شما معرفی می‌کنیم:
- لوله‌های API 5L
- دسته ASTM A335
- لوله‌های استنلس استیل ASTM A312
نکته: جهت کسب اطلاعات دقیق فنی و کنترلی این سه دسته‌بندی کلی لوله‌های مانیسمان، به صفحه قیمت لوله مانیسمان مراجعه کنید.
اما شایان ذکر است که به طور کلی، لوله‌های مانیسمان طی استانداردهای خاصی تولید و در بازار‌های جهانی عرضه می‌شوند. این استاندارد‌ها متناسب مکان و شرایط مختلف کره زمین است که مهندسین و دانشمندان آن‌ها را تنظیم کرده‌اند تا جهت نیاز به لوله مانیسمان در هر قسمت از پروژه‌های فنی مهندسی، از جنس و سایز و ضخامت خاصی استفاده شود. حتی اگر در این پست به بررسی تمام این موارد بپردازیم، باز‌هم به شما عزیزان پیشنهاد می‌کنم تا با کارشناسان ما در تماس باشید و اطلاعات مورد نظر خود را با اطمینان خاطر اعتبار سنجی کنید و بهترین گزینه رویتان را بدست بیاورید.
لوله های API 5L
لوله‌های API 5L، نوعی از لوله‌های فولاد کربنی (کربن استیل) هستند. در صنایع نفت و گاز برای سیستم‌های لوله کشی، خطوط انتقال نفت خام، گاز و دیگر فراورده‌های جانبی، از لوله‌های کربن استیل استفاده می‌شود. این لوله‌ها طبق استانداردهای موسسه نفت آمریکا (API) تولید می‌گردد و نسبت به بسیاری از لوله‌های فولادی دیگر که در ادامه مورد بررسی قرار خواهند گرفت، در آن‌ها هم کنترل مواد به صورت دقیق‌تر انجام می‌شود و هم تست‌های بیشتری برای کنترل کیفیت روی آن‌ها صورت می‌گیرد.
از انواع این دسته از لوله مانیسمان می‌توان به موارد موجود در فهرست زیر اشاره کرد:
- A
- B
- X46
- X52
- X56
- X60
- X65
- X70
- X80
موارد ذکر شده، بخشی از فهرست لوله‌های APi 5L هستند که جهت اطلاع از فهرست کامل آن، با کارشناسان فروش شرکت در تماس باشید.
لوله‌های ASTM A106
لوله‌های استاندارد ASTM A106 از خانواده لوله‌های کربن استیل است. که همانند لوله‌های ASTM A53 برای سرمایش، خمش و جوشکاری بسیار مناسب هستند. این نوع لوله‌ها در سیستم‌های لوله‌کشی خطوط فرایندی در پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها پرکاربرد هستند. تفاوت این لوله‌ها با لوله‌های ASTM A53 در این است که لوله‌های ASTM A106 به علت داشتن مقادیری از عنصر سیلیسیم در ترکیبات شیمیایی خود، برای دماهای بالا، نسبت به لوله‌های ASTM A53 مناسب ترند.
لوله‌های ASTM A333
لوله‌های ASTM A333 نوعی از لوله‌های فولادی هستند که برای عملیات در دماهای پایین (تا منفی ۴۵ درجه سانتیگراد) بسیار مناسب و کاربردی می‌باشند. در واقع به همین دلیل، این لوله‌ها را با نام لوله‌های کربن استیل دما پایین می‌شناسند.
لوله‌های استاندارد ASTM A333 شامل چندین گرید (1 , 2 , 3 , 4 , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11 ) است که تعدادی از آن‌ها جزء لوله‌های کربن استیل و تعدادی نیز جزء لوله‌های فولادآلیاژی دسته‌بندی می‌شوند. این لوله‌ها هم به صورت بدون درز و هم به صورت درزدار، که به شکل درز مستقیم و اسپیرال، از قطرهای 1/4 اینچ تا 48 اینچ تولید می‌شوند.
لوله‌های ASTM A335
لوله‌های ASTM A335 جزء لوله‌های فولاد آلیاژی هستند که برای عملیات در دماهای بالا بسیار مناسب هستند. طبق استاندارد ASTM این لوله‌ها دارای گریدهای زیر می‌باشند.
| P1 | P12 |
| P2 | P15 |
| P5 | P21 |
| P5b | P22 |
| P5c | P91 |
| P9 | P92 |
| P11 | P122 |
اما مهمترین گریدهای مورد مصرف این لوله‌ها P1 , P11 , P22 , P91 , P92 هستند.
استاندارد ابعادی برای ساخت لوله مانیسمان، استاندارد ASME B36.10M است. این لوله‌ها تنها به صورت بدون درز و در سایزهای 1/8 تا 24 اینچ تولید می‌شوند.
لوله‌های استنلس استیل ASTM A312
لوله‌های استیل ASTM A312 نوعی از لوله‌های فولادی هستند که وجود مقدار زیادی کروم و نیکل در ترکیبات شیمیایی خود، مقاومت آن‌ها را در برابر خوردگی بالا می برد. مولیبدن موجود در ترکیب شیمیایی این فولادها باعث ایجاد استقامت در دماهای بالا و دماهای پایین نسبت به فولادهای کربنی شده است. این لوله‌ها در بازار با نام لوله استیل معروف بوده و قابل شناسایی هستند.
جهت سهولت در عملیات جوشکاری و ماشینکاری لوله‌ها و قطعات فولادهای زنگ نزن ، درصد کربن موجود در ترکیبات شیمیایی آن‌ها را کاهش می‌دهند. این فولادها که مقدار کربن پایین دارن به فولادهای ضد زنگ یا کربن کاهش یافته (کربن‌های سری «L»)معروف هستند.
در گرید 304 و 316 با کاهش 0/03 درصد کربن، گریدهای 304L و 316L به دست می‌آید که ماشینکاری و جوشکاری آن‌ها به علت کاهش این مقدار کربن، بسیار ساده است و کاربرد فراوانی در صنعت دارند.
تست های لوله های مانیسمان
به طور کلی، ۴ تست بر روی این لوله‌های با کیفیت انجام می‌شود که عبارتند از:
- تست سختی
- تست کششی
- تست خوردگی
- تست فشار و هیدرواستاتیک
نکته: تست جوشکاری یا welding، بر روی لوله‌های مانیسمان انجام نمی‌شود چرا که این لوله‌ها بدون درز هستند و در صورت هرگونه مشکلی بر گردن کارخانه تولید کننده می‌افتد.
کاربرد لوله بدون‌درز مانیسمان
از کاربرد های گسترده این لوله‌های با کیفیت و دقت، می‌توان به موارد موجود در فهرست جمع‌آوری شده زیر اشاره کرد:
- هوا
- گاز و نفت
- خطوط انتقال آب
- تاسیسات و لوله کشی‌ها
- ساخت و ساز خطوط هیدرولیکی
- ساخت و ساز انواع سازه فولادی و فلزی
- پوشش دهی کابل‌های برقی در صنعت برق
- مخازن سوخت در پمپ‌های گاز شهری (CNG)
- در ساخت خط تولید صنایع مواد غذایی و دارویی
- ساخت و تجهیز خطوط مهم و حیاتی آتش نشانی
- صنایع نظامی(ساخت انواع توپ، لوله تانک و موارد مشابه آن)
مقایسه لوله مانیسمان با لوله درزدار
در این بخش قصد داریم تا تفادت‌هایی از لوله‌های بدون‌درز یا همان مانیسمان و لوله‌های درزدار را مورد بررسی قرار دهیم. از نقاط قوت و ضعف این لوله‌ها می‌توان به موارد موجود در فهرست زیر نام برد:
- لوله‌های بدون درز نسبت به لوله‌های درزدار، هم نسبت به سایز و اندازه خود قادر به تحمل فشار بیشتری می‌باشند و هم این که به همین علت قادر به استفاده در دیگ‌های بخار و مکان‌هایی هستند که نیاز به تحمل فشار زیادی است.
- مقاومت در برابر انواع خوردگی لوله‌های مانیسمان نسبت به مقاومت خوردگی در لوله‌های درزدار بیشتر است، زیرا پتانسیل ایجاد ناخالصی و خوردگی در این لوله‌ها نسبت به لوله‌های درزدار کمتر می‌باشد.
- لوله‌های مانیسمان نسبت به لوله‌های درزدار که دارای ناهمگونی‌های چکش خواری و متریالی در ناحیه‌ای که درز جوش ایجاد می‌شود، وجود دارد، دارای این ناهمگونی‌ها نمی‌باشد.
- همچنین لوله‌های مانیسمان نسبت به لوله‌های درزدار نیازی به تست جوشکاری نمی‌باشند.
- لوله‌های بدون درز و مانیسمان نسبت به لوله‌های درزدار انتخابی مناسب‌تر و پرکاربرد‌تری برای اماکن حساس می‌باشند.
- لوله های بدون درز نسبت به لوله‌های درزدار دارای هزینه تولید کمتر می‌باشند.
نتیجه گیری
در این پست تلاش شد تا از ماهیت لوله‌های مانیسمان برای شما عزیزان توضیحاتی به عمل آوریم. چنانچه نیاز به مشاوره و یا خرید انواع لوله فولادی داشتید، خیلی راحت و آسان با شماره‌های کارشناسان شرکت آرسینکو تماس بگیرید و سوالات خود را از آن‌ها بپرسید. همچنین از طریق پرسش و پاسخ همین پست در قسمت پایینی، سوالات و نظرات خود را برای ما و دیگر هموطنان گرامی ارسال کنید تا کارشناسان به آن‌ها پاسخ دهند. با تشکر از همراهی شما